Awitaminoza – geneza, choroby, objawy niedoboru, leczenie i porady.
Awitaminoza to dolegliwość organizmu ludzkiego polegająca na niedoborze w nim odpowiedniej ilości witamin. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być niewłaściwa dieta czy jakieś schorzenie organizmu. Wciąż postępujący rozwój rolnictwa, a co za tym idzie chęć osiągnięcia coraz większych plonów z tego samego areału i stosowanie przy tym niekoniecznie zdrowych środków chemicznych, aby tę tendencję otrzymać, spowodowały, że owoce, warzywa które zdołały na tej ziemi wyrosnąć mają w sobie niewystarczająca ilość witamin. Nie dzieje się to oczywiście z roku na rok, ale w perspektywie ostatnich kilku lat jeśli jedliśmy właśnie owoce Matki Natury z tego typu produkcji to jest to z pewnością przyczynkiem do takiego, a nie innego zachowania naszego uboższego w witaminy organizmu. Brak witamin w naszym organizmie może też być przyczyną choroby, która polega na upośledzeniu wchłaniania tychże witamin. Kolejnymi przyczynami awitaminozy jest przyjmowanie leków lub zwiększone zapotrzebowanie na pokarm.
Geneza awitaminozy
Jednymi z dwóch pierwszych chorób jakie wykryto w ludzkim organizmie już we wczesnych latach dwudziestych były szkorbut (tzw. gnilec) oraz krzywica zwana wcześniej rachityzmem. W tychże latach nie znano także dużej ilości witamin. Postępujący rozwój spowodował wynalezienie kolejnych prawie 70 ludzkich i zwierzęcych witamin, o których nie miano wcześniej pojęcia. Zwiększona ilość witamin nasunęła pytanie czy aby inne choroby na które cierpi ludzkość nie są spowodowane brakiem tychże witamin. Początkowo ciężko było naukowcom stwierdzić czy faktycznie ten stan rzeczy może mieć miejsce, ponieważ niektóre z witamin występują w organizmie w bardzo małych ilościach (mikronach). Wielu po prostu nie wierzyło, że takie niewielkie ilości, a właściwie ich brak może spowodować w ludzkim organizmie takie spustoszenie i choroby. Ponadto zastosowanie w lecznictwie wielu wyodrębnionych witamin nigdy nie spełniło pokładanych w nich oczekiwań mimo, że w pigułce było kilkakrotnie więcej danej witaminy niż można by jej pozyskać z normalnego jedzenia.
Mając to wszystko na uwadze zaczęto dochodzić co jest tak naprawdę przyczyną samej awitaminozy i co za tym idzie wielu innych chorób. I co się okazało? Podczas badań bez najmniejszych wątpliwości stwierdzono, że żadna z witamin nie występuje w przyrodzie pojedyńczo. Ponadto wykazano również, że witaminy nigdy nie występują same. Zawsze są one w towarzystwie wielu innych związków chemicznych. Do najczęściej spotykanych minerałów możemy zaliczyć: wapń, jod, sód, żelazo, cynk, miedź, fluor, magnez, kobalt, mangan, fosfor. W przyrodzie znajdują się także rożnego rodzaju aminokwasy takie jak metionina, tyrozyna, walina, leucyna, tryptofan, arginina, lizyna, cysteina. Nie należy zapominać, że w ludzkim organizmie również dużą rolę spełniają kwasy tłuszczowe. Wszystkie te mikroelementy mają bezpośredni wpływ na działanie poszczególnych organów wewnętrznych, bowiem są zarówno częścią składową chociażby hormonów jaki i elementem składowym naszej krwi.
Teza postawiona przez niegdyś uznawanego lekarza zwanego Paracelsusem mówiła, że nie całe ziele leczy, że należy wyodrębnić z niego środek chemiczny, który w odpowiednim stężeniu powinno się podawać do skutku osobie chorej. Dzisiaj w podobny sposób leczy ludzi jeszcze wielu lekarzy. Dzisiejsze badania wykazały jednak, że jednak teza postawiona przez tego naukowca jest błędna, bowiem ustalono ponad wszelką wątpliwość, że lekarstwem jest cała roślina i nie jej część. Dowiedziono także, że właśnie w zespole owe mikroelementy działają lepiej i bardziej prawidłowo.
Te badania z kolei przyczyniły się do potwierdzenia teorii, że witaminy podobnie jak inne mikroelementy występując w przyrodzie zespołowo działają w niej również w komitywie. Na tle tych ustaleń obecni uczeni zaczęli opierać wiedzę o awitaminozie i jej przeciwdziałaniu.
Lata doświadczeń dowiodły, że wyniki doświadczeń prowadzonych na zwierzętach odnośnie awitaminozy dowiodły, że się to całkowicie nie sprawdza. Wyniki badań i wyciągane z nich wnioski bywały całkowicie błędne i pozbawione racjonalnych tez.
Tego typu badania powinny być prowadzone na ludziach, bowiem istnieją w przyrodzie rośliny, które zwierzęta bez problemu jedzą i przyswajają, natomiast dla człowieka mogą być przyczyną bolesnych dolegliwości, a nawet śmierci. Przykładem chociażby jest ziele bielunia, którym zajadają się kozy, a człowiek po zjedzeniu z pewnością by się zatruł. Z kolei ziele świetlika jest dla organizmu ludzkiego cenne pod względem leczenia wad wzroku i wątroby, zaś krowa która spożyła to ziele przestaje dawać mleka. I jak tego typu związki dokładnie zbadać? W jaki sposób wcześniej ludzie doszli do tego typu wniosków jest rzeczą nader ciekawą.
Jednymi z pierwszych prekursorów leczenia ziołami w Europie byli Bułgarzy. Przez dwóch profesorów Petkova i Stabenova została stworzona pierwsza klinika, w której leczono oczywiście ziołami. Kolejnymi lekarzami, którzy zaczęli stosować podobną technikę leczenia byli Włosi, czyli profesor Antonio Stinco w klinice Gianicolo oraz profesor Luccagini w szpitalu doświadczalnym Światowej Organizacji Zdrowia w Genui.
W ich poczynaniach zaczęto widzieć powiązania i wpływ witamin na zdrowie organizmu ludzkiego. Wszystkie wówczas badane zioła wykazały się wręcz bardzo bogatą zawartością witamin. W tym momencie również nasuwa się pytanie czy te jak je zwał tak zwał lecznicze składniki występujące w ziołach są alkaloidami, terpenami, glikozydami, czy też mikroelementami, aminokwasami lub tymi właściwymi witaminami.
Już od zamierzchłych czasów ludzie wiedzą, że wszelkiego rodzaju zioła należy suszyć najlepiej w cieniu, bowiem bezpośrednie działanie słońca nie jest do końca efektywne. Wygrzane w pełnym słońcu zioła w dużej mierze tracą na wartości i nie są już tak efektywne w swoim działaniu. W działaniu każdej rośliny jest ważny cały jej skład. Nadmiernym naświetleniem niestety usuwamy nieraz całkowicie poszczególnej składniki.
Wiele firm poszło w kierunku tworzenia tak zwanych granulatów, w których to zawarte jest tak naprawdę większa ilość witamin pochodząca z różnych roślin. Jest to forma znacznie wygodniejsza przy dłuższych kuracjach, a co za tym idzie skuteczniejsza w działaniu.
Reasumując należy stwierdzić, że jeśli w jakiejkolwiek roślinie stwierdzamy obecność witamin to nie należy ich wystawiać na bezpośrednie światło słoneczne, a tym bardziej parzyć czy gotować. Ponadto jeśli już jakieś ziołowe lekarstwo zostało opracowane to pod żadnym pozorem jego również nie powinniśmy trzymać w lodówce. Należy też pamiętać, że zapach ziół takich jak na przykład pietruszka czy mięta to też właściwie lek. Przykładem może być najlepszy lek ziołowy na wzdęcia, czyli mieszanka kminku i majeranku, która pod wpływem zbyt dużego dostępu do powietrza traci swój zapach a co za tym idzie właściwości zdrowotne. Zatem nie należy tego typu ziół przetrzymywać w nieszczelnych opakowaniach, a i w zupełnie szczelnych też nie za długo.
Jeżeli w naszym organizmie stwierdziliśmy nie wystarczający poziom poszczególnych witamin i chcemy je uzupełnić to przede wszystkim witaminy powinny być traktowane jak leki. Nie jeść ich w nadmiernych ilościach, nie przechowywać zbyt długo, jedząc je świeże, nie spożywać ich na zapas gdyż tak naprawdę nie przyniesie to wymiernych korzyści.
Jak już wcześniej wspomnieliśmy każda z roślin posiada w sobie wiele witamin i już ustaliliśmy, że żadna z witamin nie występuje w naszej przyrodzie pojedynczo. Podobnie jest z awitaminozą. Nigdy nie jest tak, że w naszym organizmie brakuje tylko jednej witaminy.
Przyczynami takiego a nie innego stanu zdrowia jest np. brak wystarczającej ilości witamin w pożywieniu oraz złe ich trawienie. Często wydaje nam się, że przyczyna naszego samopoczucia jest jedna lub dwie natomiast dolegliwości jest znacznie więcej, które w rezultacie nazywamy awitaminozami.
Każda awitaminoza przychodzi tak naprawdę bezboleśnie i stopniowo. Brak którejkolwiek z witamin powoduje najpierw niewielkie spustoszenia w naszym organizmie. Potem jeśli nie zmienimy swoich przyzwyczajeń żywnościowych odzywają się kolejne dolegliwości mające bezpośredni wpływ na pracę wielu innych narządów człowieka. Nigdy jedna awitaminoza nie wyklucza drugiej.
Często się też zdarza, że awitaminoz, która ogarnęła nasz organizm jest często błędnie uznawana za chorobę.
Rodzaje awitaminozy
Awitaminoza jest witaminowego rodzaju. Jej objawy można zatem podzielić na:
Awitaminoza witaminy A:
Witamina A ma bezpośredni wpływ na naszą skórę, naskórek oraz na śluzówkę przewodów oddechowego i trawiennego. Awitaminoza witaminy A powoduje w dalszej konsekwencji opóźnienie wzrostu, brak apetytu, bóle stawów, rogowacenie oraz suchość skóry. Kondycja fizyczna tez pozostawia wiele do życzenia. Poza tym ma wpływ na nasz wzrok. Brak witaminy A powoduje pogorszenie się wzroku, a w skrajnych przypadkach nie uzupełniana prowadzi do „kurzej ślepoty”, czy tez tzw. zespołu suchego oka. Aby uzupełnić braki witamina A należy jeść marchew, pomidory, brokuły, szpinak, jajka, zielony groszek, rzodkiewkę. Doskonałym uzupełnieniem jest też pity tran. Ilość witaminy A w organizmie dziecka jest bardzo ważna gdyż wpływa bezpośrednio na wzrost.
Awitaminoza witaminy B:
Brak w naszym organizmie witaminy B1 odzwierciedla się zaburzeniami układu nerwowego czego widocznym wynikiem jest zanik mięśni czy też czucia w jakiejś części ciała. Brak apetytu jest również tego oznaką. Niedobór witaminy B2 z kolei odzwierciedla się łojotokiem, łzawieniem oczu, uczuciem piasku pod powiekami. Niedobór witaminy B6 ma podobne objawy jak dla witaminy B2 biorąc pod uwagę łojotok. Brak jej w organizmie powoduje łuszczenie się skóry, wypadanie włosów czy też zapalenie języka. Zaś awitaminoza witaminy B12 może doprowadzić do bardziej poważnych konsekwencji zdrowotnych w Twoim ciele, bo prowadzi do niedokrwistości złośliwej.
Awitaminoza witaminy C:
Objawami braku witaminy C w organizmie człowieka są bóle mięśni oraz obniżona odporność. Aby uzupełnić w pożywieniu brakujący mikroelement należy spożyć kalafiora, włoska kapustę, cebulę, chrzan, natkę pietruszki, paprykę lub nawet młode ziemniaki. Witamina C w naturalnym suplemencie diety.
Awitaminoza witaminy D:
Witamina, która organizm ludzki potrafi wytwarzać pod wpływem promieni słonecznych. Dlatego tak ważne jest, aby codziennie wyjść z domu i naświetlić swoje ciało. Ponadto fizycznymi objawami braku tej witaminy są słabe kości. Brak tej witaminy u dzieci może spowodować tak zwaną krzywicę, ponieważ wspiera ona wchłanianie wapnia do kości. Niedobór witaminy D powoduje również nadmierną senność, nerwowość, potliwość. Najlepszymi składnikami żywnościowymi mającymi na celu wyeliminowanie tych objawów są bez wątpienia żółtka jaj, śmietana, masło, tran, ryby takie jak: śledź, łosoś, węgorz, makrela, szprot).
Awitaminoza witaminy E:
Brak tej witaminy powoduje szybsze starzenie się skóry poprzez szybsze pojawienie się zmarszczek. Jest ona przecież nazywana witaminą młodości, bo to dzięki niej Twoje ciało wygląda zdrowo i młodo. Jej niedobór można uzupełnić jedząc orzechy włoskie i ziemne, migdały, pestki słonecznika, kaszę gryczaną i jęczmienną, „zieleninę” taką jak: groch, fasolę kapustę włoską, sałatę, szparagi. Dodatkowym objawem są problemy ze skupieniem uwagi.
Awitaminoza witaminy H:
Do widzialnych objawów niedoboru tej witaminy w organizmie jest łuszczenie się skóry oraz zanik brodawek języka. Natomiast mniej widoczne objawy to bóle mięśni i apatyczność.
Awitaminoza witaminy K:
Niedobór witaminy K objawia się przede wszystkim bardzo słabą krzepliwością krwi. Aby ja uzupełnić pożywieniem powinniśmy spożywać jak najwięcej: pomidorów, truskawek, jajek, grochu, kapuście, szpinaku, mięsach takich jak: wieprzowina i wątróbka. Nadmierny jej brak wywołuje nadmierne krwawienia podczas miesiączkowania u kobiet, powstawanie siniaków tak naprawdę pojawiających się znikąd. Witamina K w ekologicznym suplemencie diety.
Awitaminoza witaminy PP:
Depresja należy do jedego z podstawowych objawów braku tej witaminy w ludzkim ciele. Ponadto do bardziej widocznych objawów można zaliczyć biegunkę, zapalenie skóry lub języka.
Awitaminoza kwasu foliowego:
Do podstawowych objawów tejże awitaminozy jest tak nie lubiana przez wszystkich i niezwykle uciążliwa biegunka. Ponadto niewystarczająca ilość kwasu foliowego może prowadzić do innej choroby zwanej potocznie niedokrwistością megaloblastyczną. Kwas foliowy w postaci naturalnego suplementu diety w kapsułkach.
Profilaktyka i leczenie awitaminozy
Awitaminoza jest chorobą, którą w dość łatwy sposób jesteśmy w stanie sami wyeliminować zwracając większą uwagę na to co spożywamy i w jakich ilościach. Rozwiązaniem problemu są również szeroko dostępne suplementy diety właśnie w postaci tabletek, które możemy szybko i w kontrolowanych ilościach spożyć, aby uzupełnić oczekiwany niedobór jakiejś witaminy.